Het Noors kent twee verschillende vormen; het Bokmål Noors en het nynorsk. Deze twee vormen verschillen dusdanig veel dat ze als twee afzonderlijke talen beschouwd kunnen worden. Net als Nederlands en Fries bijvoorbeeld.
Bokmål is verreweg het meest gebruikt. Bijna 90% van de Noren spreekt Bokmal. Nynorsk is populair in het zuiden / zuidwest van Noorwegen. Belangrijkste reden voor het ontstaan van deze twee vormen ligt ver terug in de geschiedenis.
- Supertip: Hier kan je gratis een Noorse proefles aanvragen.
Geschiedenis van de Noorse taal
Uit het oud Noors (ten tijde van de Vikingen) ontwikkelden zich 3 talen. Namelijk het Middelnoors, het IJslands en het faeroers. Samen vormden deze talen 1 tak van de Noord Germaanse taalgroep en 1 tak van het Deens en Zweeds. Deze takken samen zijn weer verwant aan de west Germaanse talen zoals Duits, Nederlands en Engels. Het eigenlijke Noors verviel tot een aantal dialecten.
Na de staatkundige vrijmaking rees in letterkundige kringen de behoefte om de onzuivere taal te vervangen door een zuiverder taal (nynorsk). Deze taal wordt in verschillende dialecten gebruikt als omgangstaal en in mindere mate als schrijftaal door met name de plattelandsbevolking van het Vestland en een deel van Telemark. Bij elkaar is de schatting 16% van de Noren (die deze taal spreken en schrijven) Het Bokmål is de meest gebruikte / voorkomende vorm.
De grammatica van dit Noors is niet bijzonder ingewikkeld. Typerend voor de Scandinavische talen is dat het bepaald lidwoord de vorm krijgt van een achtervoegsel. Hieronder een aantal veel voorkomende / handige woorden die u waarschijnlijk in uw vakantie nog gaat gebruiken;
- ja / nee = ja / nei
- astublieft? = vennligst
- dank u wel = (tusen) takk !
- goedemorgen = god morgen
- goedemiddag = god dag
- goedenavond = god kveld
- wat kost dit? = hva koster det?
- ik spreek geen noors = jeg snakker ikke norsk
- ik versta u niet = jeg forstar Dem ikke
- het spijt me = jeg beklager
- neem me niet kwalijk = unnskyld
- ik wil graag… = jeg vil gjerne…
- waar is / zijn? = hvor er?
- hoe kom ik in / bij = hvordan kommer jeg til / hos?
- rechtuit = rett fram
- linksaf / rechtsaf = til venstre / til hoyre
- tot ziens = vi sees / pa gjensyn
Hieronder een overzicht van getallen in het Noors:
- 1 en / ett
- 2 to
- 3 tre
- 4 fire
- 5 fem
- 6 seks
- 7 sju / syv
- 8 atte
- 9 ni
- 10 ti
- 11 elleve
- 12 tolv
- 13 tretten
- 14 fjorten
- 15 femten
- 16 seksten
- 17 sytten
- 18 atten
- 19 nitten
- 20 tjue / tyve
- 21 tjueen / enogtyve
- 30 tretti / tredve
- 40 forti
- 50 femti
- 60 seksti
- 70 sytti
- 80 atti
- 90 nitti
- 100 hundre
- 200 tohundre
- 500 femhundre
- 1000 tusen
Taalgidsen / cursussen
Er zijn in de handel verschillende handige Noorse taalgidsen te koop. Veelal in zakformaat zodat zo’n boekje heel handig mee kan op uw vakantie naar Noorwegen.
Mensen die in Noorwegen willen gaan wonen kunnen er uiteraard ook voor kiezen een echte cursus Noors te gaan volgen. Dit is volgens mensen die al in Noorwegen wonen een aanrader! Kennis van het Noors maakt vele dingen een stuk gemakkelijker.
- Noors op beginnersniveau studeren is zeer waardevol als je op een lange vakantie wilt naar Noorwegen, dit kan eenvoudig via een cursus bij de NHA.
- Hier kan je overigens ook gratis een proefles aanvragen.
Noors en Nederlandse taal
De Noorse taal is in ieder geval een bijzondere taal. Sommige woorden lijken op Nederlandse woorden. Echter wanneer u een Noor Noors hoort spreken zal u opvallen dat het, met name door het bijzondere ritme, een vrij lastige taal is om te leren.
2 comments
Wat een leuke site! ik heb een rare vertaalvraag. Als ik mijn boot TØFF noem (in mijn ogen “stoer” of “bikkel”) klopt dat? Via vertaalsites kom ik allemaal verschillende woorden en verklaringen tegen. Of kan tøff alleen in combinatie met een ander woord? Ik vind het zo’n leuk woord 🙂 Groet, Els Zijlstra
Als je goed bent in Nederlands en Fries, is het best makkelijk te vertalen volgens mij. Het lijkt een beetje op beide!