Scandinavië… Geen land maar een prachtig gebied. Scandinavië is de verzamelnaam voor de volgende Noordelijke landen; Noorwegen, Zweden en Denemarken.
De Scandinavische landen nemen een belangrijk deel van Noord Europa in. En voor de wintersporters onder ons; het skiën is officieel in Scandinavië ontdekt!
Informatie over Noorwegen en de vele vakantiemogelijkheden in Noorwegen zijn terug te vinden op deze site.
Over Zweden en Denemarken is op deze pagina wat meer informatie te vinden. Kijkend naar de historie horen Finland en IJsland ook bij Scandinavië: ook volgens de Noorse raad horen ze er bij. Al met al is Scandinavië enorm groot (meer dan een miljoen vierkante kilometer) dit terwijl er ongeveer 24 miljoen mensen wonen. Ter vergelijking; Nederland is ruim 41.000 vierkante kilometer groot met zo’n 16 miljoen inwoners.
Scandinavië is de naam van een gebied in Noord Europa. In het Scandinavisch gebied liggen dus verschillende landen. Ook Noorwegen hoort bij Scandinavië. De Noordelijke talen heten ook wel Scandinavische talen. Ook is er Scandinavische muziek.
Zweden
Het koninkrijk Zweden maakt deel uit van Scandinavië. Zweden grenst aan de oostgrens van Noorwegen. Daarnaast is Finland een buurland. Wat betreft wateren grenzen aan Zweden; de Oostzee en de Botnische golf. De hoofdstad van Zweden is Stockholm. Net als Noorwegen is Zweden een van de rijkste landen ter wereld.
De Botnische golf zit vast aan de Oostzee. Eigenlijk is de Botnische zee dus de Noordelijke Oostzee. De Botnische golf is in het zuiden vrij zout.
Het bijzondere is dat het water naar het noorden toe steeds zoeter wordt. Dat heeft natuurlijk effect op de verschillende vissoorten die er leven. In het Noorden van de Botnische Golf komen dus ook zoetwatervissen voor. In het zuiden voornamelijk zoutwatervissen. Ook zijn daar vele eilanden te vinden.
De plaatsen in Zweden zijn qua uitstraling zeker met Noorwegen te vergelijken. Ook in Zweden is veel houtbouw te vinden. Het landschap in Zweden heeft overeenkomsten met het landschap in Noorwegen. Veel water en veel bossen drukken hun prachtige stempel op het land. Nadeel van Zweden, met name voor de zeevisser, is het gebrek aan een mooie zoutwaterkust.
Een overzicht van de Zweedse provincies;
Blekinge, Dalarna, Gävleborg, Gotland, Halland, Jämtland, Jönköping, Kalmar, Kronoberg, Norrbotten, Örebro, Östergötland, Skåne, Södermanland, Stockholm, Uppsala, Värmland, Västerbotten, Västernorrland, Västmanland en Västra Götaland.
Zweden heeft ruim negen miljoen inwoners. Het land is niet erg dichtbevolkt (ongeveer een verhouding van 20 per km2). Zweden is het grootste land wanneer we kijken naar de Scandinavische landen. Zweden is ongeveer elf keer zo groot als Nederland. Het land is opgedeeld in 3 centrale delen;
- Norrland
- Svealand
- Götaland
Net als in Noorwegen leven er bijzondere dieren in Zweden. Enkele voorbeelden; beren, wolven en elanden.
Hieronder een overzicht van de bekendste plaatsen in Zweden;
- Stockholm
- Göteborg
- Malmö
- Uppsala
- Jönköping
- Norrköping
- Linköping
- Västerås
- Örebro
- Helsingborg
- Karlstad
- Umeå
- Lund
- Eskilstuna
- Kalmar
- Gävle
- Uddevalla
- Växjö
- Sundsvall
- Landskrona
- Halmstad
- Borås
De meeste inwoners van Zweden zijn in het zuiden woonachtig. Dat heeft veel met het klimaat te maken. Het zuiden is milder dan het noorden. Zweden heeft, net als Noorwegen, de toerist genoeg te bieden. De belangrijkste bezienswaardigheden;
- Slot Drottningholm
- Vikingnederzettingen
- Hoogovens van Engelsberg
- Rotstekeningen van Tanum
- Skogskyrkogården, de begraafplaats
- Visby, de Hanzestad
- Kerkdorp Gammelstad in Luleå
- Lapland
- Vlootbasis Karlskrona
- Hoge Kust (Höga Kusten)
- Agrarisch landschap van Zuid-Öland
- Mijngebied van de grote Koperberg Stora Kopparberget in Falun
- Radiostation Varberg
- Geodetische boog van Struve
De reis naar Zweden / reizen naar Zweden
Vanuit Denemarken is een brug/tunnel naar Zweden, de Sontbrug. Ook zijn er internationale veerdiensten van en naar Duitsland, Denemarken, Polen, Estland en Finland, onder meer met Stena Line kun je naar Zweden varen, de veerroutes naar Zweden kan je hier vinden.
Internationaal vliegverkeer is mogelijk naar Malmö, Göteborg en Stockholm. Het Zweedse spoorwegennet heeft een lengte van ongeveer 12000 kilometer, waarvan bijna 9.500 kilometer is voorzien van elektriciteit.
Het beheer van het spoorwegennet is in handen van SJ. SJ is dus de naam van het Zweedse bedrijf dat het spoor onderhoud/inspecteert. Een bekende high speed train is de X2000. Naar Zweden kunt u vrij voordelig met NS International.
Auto / wegen in Zweden:
Het wegennet is ruim 210 000 km lang. Op doorgaande wegen in Zweden mag men in de regel 70 of 90 km/h Op de weinige snelwegen mag 110 km/h gereden worden.
Net als buurland Noorwegen kent Zweden verschillende klimaten. Gematigd zeeklimaat in Zuid-Zweden. In het noorden een landklimaat en in het hoge noorden een poolklimaat met veel sneeuw en regen.
Belangrijke Zweedse feestdagen;
- Walpurgisnacht – 30 april
- Svenska flaggans dag, nationale feestdag – 6 juni
- Midzomerfeest – rond 21 juni
- Kräftskiva – begin/midden augustus
- Surströmmingfeest – eind augustus
- Luciafeest – 13 december
- Kerstmis – 24 en 25 december
Denemarken
Net als Zweden en Noorwegen is Denemarken een koninkrijk. In Denemarken wonen ongeveer 5.6 miljoen mensen. Bekende stad en hoofdstad van Denemarken is Kopenhagen. Denemarken heeft een eigen taal: Deens.
Denemarken is het meest zuidelijke Scandinavische land. Bekende bezienswaardigheden in Denemarken:
- Dyrehavsbakken, het oudste attractiepark ter wereld, geopend in 1583
- Amalienborg, het koninklijk paleis te Kopenhagen, gebouwd vanaf 1750
- Legoland in Billund, het oudste park van Lego, geopend in 1968
- Christiania, anarchistische enclave nabij de haven van Kopenhagen sinds 1970, met circa 1000 inwoners en 750000 bezoekers per jaar
Op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staan:
- Grafheuvels, runenstenen en kerk van Jelling sinds 1994
- Kathedraal van Roskilde sinds 1995
- Kasteel Kronborg sinds 2000
- IJsfjord van Ilulissat op Groenland, natuurmonument sinds 2004
Reizen naar Denemarken
Vanuit Denemarken is er een brug/tunnel naar Zweden, de Sontbrug. In Kopenhagen is er de Luchthaven Kopenhagen en de Metro van Kopenhagen.
Veerdiensten Denemarken
Vanuit Denemarken varen vanuit verschillende havens veerboten af naar onder weer Bergen (Noorwegen), Ijsland, de Faroer Eilanden, Shetland Eilanden, Finland, Zweden en onder andere ook nog naar Schotland. Onder andere Stena Line, Fjord Line, Color Line en DFDS bevaren de routes overzees. Vanuit onder meer Frederikshavn, Kristiansand en Hirtshals vertrekken dagelijks veerboten. Zie voor meer info ook veerdiensten Noorwegen, of bekijk hier de overtochten van bijvoorbeeld Denemarken naar Noorwegen.
Klimaat Denemarken
Denemarken heeft een gematigd zeeklimaat. In februari schommelt de temperatuur rond de 0°C. Gemiddeld valt er 600 mm neerslag per jaar.
De droogste periode valt tussen eind april en begin juni. Als de wind ’s winters uit het oosten waait, kan het zeer koud worden, tot -30°C. ’s Zomers kan de temperatuur door diezelfde oostenwind oplopen tot meer dan 35°C.
De wind uit de Noord-Atlantische Oceaan (een warme oceaanstroom) verzekert gewoonlijk een vrij mild klimaat, maar soms raakt de Oostzee met ijs bedekt waardoor warmere wateren worden afgesneden en de winter streng is.
IJsland
IJsland ligt tussen Scandinavië en Groenland in. Het is ongeveer tweeënhalve keer zo groot als Nederland. Het land heeft een overweldigende flora & fauna. Belangrijkste peilers zijn grondstoffen (metalen) en de visserij. Steeds meer toeristen ontdekken het land als een zeer geschikt oord voor bijvoorbeeld een natuur of een visvakantie. IJsland onderhoud veel banden met Noorwegen. Het land heeft geen douane. Wel een kustwacht. Er zijn o.a. lavavelden, gletsjers, grasachtige vlaktes en zandgebieden te vinden.
Wateren/zee rondom Scandinavië
Nu wat meer over de wateren rondom Scandinavië. Dat zijn;
- Noorse Zee
- Botnische Golf
- Noordzee
- Finse Golf
- Oostzee
- Barents-zee
Geen zeeën maar open wateren in Scandinavisch gebied (grenzend aan zee):
- Skagerrak
- Kattegat
Noorse zee
De Noorse zee is groot. Hoewel waarschijnlijk voor veel Nederlanders en Belgen de Noordzee al groot lijkt is de Noorse zee vele malen groter. Ter indruk; vanaf midden tot noord Noorwegen is allemaal Noorse zee. En van de Noorse kust naar IJsland is ook enkel Noorse zee. De Noorse zee grenst zelfs bijna aan Groenland (in de breedte).
Er wordt o.a. veel olie gewonnen in de Noorse zee. Ondanks dat is het een van de meest visrijke wateren van Noord Europa. Sportvissers kunnen er bijzonder goed zeevissen op o.a. kabeljauw, Heilbot, schelvis, koolvis en makreel.
Botnische Golf (hoort bij de Oostzee/Baltische zee)
Tussen Zweden en Finland ligt de Botnische golf. De ingang van de Botnische golf (ten zuiden van Zweden en Finland) wordt gekenmerkt door vele kleine eilandjes (Ålandseilanden). Er heersen sterke stromingen doordat de doorgang/uitgang door die vele eilandjes vrij klein is. Met eb en vloed is het daar dus verraderlijk.
Tussen Zweden en Finland zijn vele veerdiensten. Een flink aantal ferry’s van Zweden naar Finland vindt u in de omgeving van Stockholm (hoofdstad van Zweden).
Een andere belangrijke veerdienst van Zweden naar Finland vindt u ongeveer halverwege de Botnische golf. Vanaf Homsund (Zweden) vaart er een ferry naar Vaasa (vasa) in Finland.
Het water van de Botnische golf is in het Noorden brak tot zoet. In het zuiden gewoon zout. Van zuid naar noord wordt het zeewater dus steeds zoeter.
Dat heeft dus gevolgen voor de vissoorten. Over het algemeen komen de vissoorten die populair zijn onder veel zeevissers niet veel voor in de Botnische golf. De zeevis die er zit, zit in het zuiden van de Botnische golf. Het totale visbestand in de Botnische golf valt echter tegen.
Noordzee
“Onze eigen zee” grenst o.a. de kust van Denemarken en zuid Noorwegen. De Noordzee kent minder vissoorten dan de Noorse zee. Hoewel de meeste bekende zeevissen die in de Noorse zee leven ook in de Noordzee voorkomen. Opvallend is dat er in het Noorden van de Noordzee beter wordt gevangen dan in het zuiden van de Noordzee.
Finse Golf (hoort bij de Oostzee/Baltische zee)
De Finse Golf loopt van zuidwest Finland (onderlangs) naar zuidoost Finland. Aan de andere kant van de Finse Golf liggen Estland en Rusland. Belangrijke Finse plaats aan de Finse golfstroom is Helsinki.
Vanaf Helsinki vaart er een ferry naar Tallinn in Estland. Ook de Finse Golfstroom kent relatief weinig zeevissen.
Oostzee / Baltische zee
De Oostzee heet een zee en is dat officieel ook. Echter door de meeste mensen wordt de Oostzee meer als een heel groot meer met zij armen / uitlopers gezien. De open verbinding met de Noordzee/Noorse zee is dan ook heel erg klein (doorgang is bij Denemarken).
Ook voor deze zee geldt dat het slecht gesteld is met het visbestand. Soorten als kabeljauw komen er vrijwel niet meer voor. Volgens onderzoekers is de belangrijkste reden daarvoor het gebrek aan vers zout zeewater. De Oostzee wordt steeds minder zout. Reden daar weer voor is het feit dat de doorgang bij Denemarken steeds minder groot wordt. De diepte aldaar wordt steeds minder.
Door het gebrek aan vers water krijgen vernietigende algensoorten kans om zich te ontwikkelen. Dit heeft natuurlijk, zoals vermeld, ook effect op de “uitlopers” van de Oostzee/Baltische zee.
Wil je ook op visvakantie en graag zeevissen op soorten zoals kabeljauw, platvis en/of makreel en haring? Dan is het dus geen aanrader in de Baltische zee of een van de uitlopers te vissen. Beter ga je dan naar de Noorse kust. De Noorse zee is wel heel visrijk. Overigens is zelfs het Skagerrak, vlak voor de ingang van de oostzee bij denemarken, al veel visrijker.
Barentszzee
De Barentszzee ligt zeer Noordelijk. Van de Scandinavische landen grenst Noord Noorwegen aan de Barentszzee. In het noorden van de Barentszzee treffen we Spitsbergen-Svalbard en Franz Josef land.
De Barentszzee herbergt vele vissoorten. Een veel geziene soort is de kabeljauw. Ook bepaalde soorten haaien komen hier voor zoals de Reuzenhaai. Ook zalm verblijft hier graag. Opvallend is dat schelvis ook in de Barentszzee voorkomt. Echter niet voor de kust van Noord Noorwegen en noord Rusland. Pas een flink stuk uit de kust worden ze waargenomen. Ook vele soorten platvis worden er gevangen.
De meest noordelijke plaatsen die aan de Barentszzee grenzen zijn de Noorse plaatsen Vardo, Svartnes, Kiberg en Kirkenes.
Rondom de hierboven beschreven zeeën is het prachtig zeilen. Wateren als de Baltische zee en de wateren rondom Denemarken zijn schitterend gebied voor zeezeilers.
Lees meer over het zeilen rondom Noorwegen op de pagina “zeilen Noorwegen”
Veerdiensten naar/vanuit Scandinavië
Vanuit verschillende landen gaan er veerdiensten naar Scandinavië.
Zoals de kaart laat zien is het mogelijk om vanuit verschillende plaatsen in Denemarken naar Scandinavië te varen. Je kunt bijvoorbeeld vanuit Denemarken direct naar Noorwegen of direct naar Zweden. Sommigen kiezen er voor om vanuit Denemarken via Zweden naar Denemarken te varen.
Verder is het mogelijk om vanuit verschillende plaatsen in Engeland, Finland en Rusland naar Scandinavië te varen. Zeker voor trekkers is dit interessante informatie. Neem bijvoorbeeld de verbinding van Turku (Finland) naar Stockholm.
De maatschappijen die de verschillende veerdiensten naar Scandinavië verzorgen;
- StenaLine
- DFDS Seaways
- Tallink Silja
- RG line
- Viking Line
- Scandlines
- TT Line
- Colorline
- Kystlink
- Polferries
- Nordic Jet line
